فیزیک پزشکی: هر آنچه در مورد این رشته باید بدانید
معرفی
فیزیک پزشکی به معنای کاربرد فیزیک در پزشکی به منظور تشخیص و درمان بهتر میباشد. با نگاهی به تاریخچه پزشکی در می‌یابیم در نقاطی از تاریخ، پزشکی دچار تحول عظیمی در تشخیص و درمان شد‌ه‌است که در این نقاط رد پای دانش فیزیک و متخصصان فیزیک پزشکی در معرفی و بکارگیری این اصول در تشخیص و درمان بسیار پر رنگ و حایز اهمیت است. شاخص‌ترین این پیشرفت‌ها کشف اشعه ایکس در سال 1895 میلادی توسط آقای ویل‌هام کنتراد رنتگن میباشد که با بکارگری اشعه ایکس در دیدن اجزا داخلی بدن بدون عمل جراحی انقلاب عظیمی در علم پزشکی رخ داد.
امروزه متخصصین فیزیک پزشکی در سراسر دنیا و در کشور عزیزمان ایران از جایگاه بسیار خوبی در تشخیص و درمان بیماری‌ها و کاستن آلام بیماران دارند. امروزه با بکارگیری دانش متخصصان فیزیک پزشکی همراه متخصصین بالینی شاهد بکارگیری این دانش در زمینههای گوناگون تشخیص نظیر تصویربرداری CT Scan، MRI رادیوگرافی، پزشکی هسته‌ای و درمان بیماری‌ها نظیر رادیوتراپی، استفاده از امواج غیریونیزان نظیر امواج مادون قرمز و فرابنفش در درمان بیماری‌ها و همچنین بکارگیری دانش رادیوبیولوژی و حفاظت پرتوی در زمینه بکارگیری روش‌های بهینه جهت کاهش دز رسیده به بیماران و کاهش ریسک‌های ناشی از پرتو می‌باشیم.
تحصیل در رشته فیزیک پزشکی
در کشور ما رشته‌ی فیزیک پزشکی، یکی از شاخه‌های پزشکی به شمار می‌رود که اولین مقطع تحصیلی آن، کارشناسی ارشد است. در واقع تحصیل در مقطع کارشناسی در دانشگاه‌های کشور امکان‌پذیر نیست. پس اگر خوا‌هان ادامه‌ی تحصیل در این رشته هستید باید از مقطع کارشناسی ارشد، اقدام نمایید.
چه داوطلبانی می‌توانند در آزمون کارشناسی ارشد رشته فیزیک پزشکی شرکت کنند؟
دانشجویان فارغ التحصیل رشته‌های زیر می‌توانند در آزمون کارشناسی ارشد فیزیک پزشکی وزارت بهداشت شرکت نمایند:
کارشناسی فیزيک؛ بیوفیزيک؛ مهندسی تكنولوژي پرتودرمانی؛ تكنولوژي پرتوشناسی (راديولوژي)؛ بینايی سنجی؛ فیزيوتراپی؛ اعضاي مصنوعی و وسايل کمكی؛ مهندسی پزشكی؛ علوم آزمايشگاهی؛ مهندسی هسته‌ای گرايش پرتوپزشكی و راکتور؛ تكنولوژي پزشكی هسته‌اي
گرایش‌های رشته فیزیک پزشکی
- تصویربرداری پزشکی
- رادیوتراپی
- پزشکی هسته‌ای
- رادیوبیولوژی و حفاظت پرتوی
- کاربرد پرتو‌های غیریونساز
میباشد که با توجه به انتخاب پایان‌نامه دانشجویان در مقطع کارشناسی ارشد گرایش هر فرد مشخص می‌گردد.
چه دانشگاه‌های پذیرش رشته فیزیک پزشکی در مقطع کارشناسی ارشد دارند؟
در جدول مقابل لیست دانشگاه‌های پذیرنده فیزیک پزشکی در مقطع کارشناسی ارشد در سال 1401 به تفکیک روزانه و شهریه پرداز آورده شد‌ه‌است.
درس‌های رشته فیزیک پزشکی در مقطع کارشناسی ارشد
به طور کلی این رشته در مقطع کارشناسی ارشد دارای 32 واحد درسی است که 20 واحد آن، دروس تخصصی اجباری، 6 واحد دروس اختصاصی اختیاری و 6 واحد پایان‌نامه میباشد.
جدول زیر دروس اختصاصی اجباری (core) برنامه آموزشی رشته کارشناسی ناپیوسته کارشناسی ارشد فیزیک پزشکی است.
بازار کار رشته فیزیک پزشکی
با توجه به مطالب ذکر شده در بالا، طبیعی است که نیاز به دانش آموختگان این رشته در سراسر دنیا به شدت احساس شود. به همین دلیل بازار کار این رشته، هم در جهان و هم در ایران بسیار عالی است. تقریبا تمام فارغ التحصیلان می‌توانند متناسب با تخصص خود، شغل مناسب خود را پیدا کنند. فیزیک پزشکی یکی از بهترین رشته‌های حوزه‌ی پزشکی است که فارغ التحصیلان آن در هر کجای دنیا که باشند می‌توانند شغل ایده‌آل خود را بیابند. علاوه بر این، کشور ایران نیز برای رشته‌ی پزشکی و تمام رشته‌های مربوط به آن، ارزش زیادی قائل است لذا در داخل کشور نیز شغل‌های زیادی منتظر فارغ التحصیلان این رشته میباشد. رشته‌ی فیزیک پزشکی یک رشته‌ی وسیع است بنابراین فارغ التحصیلان این رشته می‌توانند در عرصه‌های مختلفی مشغول به کار شوند که از جمله‌ی آن ها عبارتند از:
![{"type":"elementor","siteurl":"https://www.scienceazmoon.com/wp-json/","elements":[{"id":"e8e9fd2","elType":"widget","isInner":false,"isLocked":false,"settings":{"image":{"url":"https://www.scienceazmoon.com/wp-content/plugins/elementor/assets/images/placeholder.png","id":"","size":""},"image_size":"large","image_custom_dimension":{"width":"","height":""},"align":"","align_tablet":"","align_mobile":"","caption_source":"none","caption":"","link_to":"none","link":{"url":"","is_external":"","nofollow":"","custom_attributes":""},"open_lightbox":"default","view":"traditional","width":{"unit":"%","size":"","sizes":[]},"width_tablet":{"unit":"%","size":"","sizes":[]},"width_mobile":{"unit":"%","size":"","sizes":[]},"space":{"unit":"%","size":"","sizes":[]},"space_tablet":{"unit":"%","size":"","sizes":[]},"space_mobile":{"unit":"%","size":"","sizes":[]},"height":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"height_tablet":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"height_mobile":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"object-fit":"","object-fit_tablet":"","object-fit_mobile":"","opacity":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"css_filters_css_filter":"","css_filters_blur":{"unit":"px","size":0,"sizes":[]},"css_filters_brightness":{"unit":"px","size":100,"sizes":[]},"css_filters_contrast":{"unit":"px","size":100,"sizes":[]},"css_filters_saturate":{"unit":"px","size":100,"sizes":[]},"css_filters_hue":{"unit":"px","size":0,"sizes":[]},"opacity_hover":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"css_filters_hover_css_filter":"","css_filters_hover_blur":{"unit":"px","size":0,"sizes":[]},"css_filters_hover_brightness":{"unit":"px","size":100,"sizes":[]},"css_filters_hover_contrast":{"unit":"px","size":100,"sizes":[]},"css_filters_hover_saturate":{"unit":"px","size":100,"sizes":[]},"css_filters_hover_hue":{"unit":"px","size":0,"sizes":[]},"background_hover_transition":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"hover_animation":"","image_border_border":"","image_border_width":{"unit":"px","top":"","right":"","bottom":"","left":"","isLinked":true},"image_border_width_tablet":{"unit":"px","top":"","right":"","bottom":"","left":"","isLinked":true},"image_border_width_mobile":{"unit":"px","top":"","right":"","bottom":"","left":"","isLinked":true},"image_border_color":"","image_border_radius":{"unit":"px","top":"","right":"","bottom":"","left":"","isLinked":true},"image_border_radius_tablet":{"unit":"px","top":"","right":"","bottom":"","left":"","isLinked":true},"image_border_radius_mobile":{"unit":"px","top":"","right":"","bottom":"","left":"","isLinked":true},"image_box_shadow_box_shadow_type":"","image_box_shadow_box_shadow":{"horizontal":0,"vertical":0,"blur":10,"spread":0,"color":"rgba(0,0,0,0.5)"},"caption_align":"","caption_align_tablet":"","caption_align_mobile":"","text_color":"","caption_background_color":"","caption_typography_typography":"","caption_typography_font_family":"","caption_typography_font_size":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"caption_typography_font_size_tablet":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"caption_typography_font_size_mobile":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"caption_typography_font_weight":"","caption_typography_text_transform":"","caption_typography_font_style":"","caption_typography_text_decoration":"","caption_typography_line_height":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"caption_typography_line_height_tablet":{"unit":"em","size":"","sizes":[]},"caption_typography_line_height_mobile":{"unit":"em","size":"","sizes":[]},"caption_typography_letter_spacing":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"caption_typography_letter_spacing_tablet":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"caption_typography_letter_spacing_mobile":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"caption_typography_word_spacing":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"caption_typography_word_spacing_tablet":{"unit":"em","size":"","sizes":[]},"caption_typography_word_spacing_mobile":{"unit":"em","size":"","sizes":[]},"caption_text_shadow_text_shadow_type":"","caption_text_shadow_text_shadow":{"horizontal":0,"vertical":0,"blur":10,"color":"rgba(0,0,0,0.3)"},"caption_space":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"caption_space_tablet":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"caption_space_mobile":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_title":"","_margin":{"unit":"px","top":"","right":"","bottom":"","left":"","isLinked":true},"_margin_tablet":{"unit":"px","top":"","right":"","bottom":"","left":"","isLinked":true},"_margin_mobile":{"unit":"px","top":"","right":"","bottom":"","left":"","isLinked":true},"_padding":{"unit":"px","top":"","right":"","bottom":"","left":"","isLinked":true},"_padding_tablet":{"unit":"px","top":"","right":"","bottom":"","left":"","isLinked":true},"_padding_mobile":{"unit":"px","top":"","right":"","bottom":"","left":"","isLinked":true},"_element_width":"","_element_width_tablet":"","_element_width_mobile":"","_element_custom_width":{"unit":"%","size":"","sizes":[]},"_element_custom_width_tablet":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_element_custom_width_mobile":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_element_vertical_align":"","_element_vertical_align_tablet":"","_element_vertical_align_mobile":"","_position":"","_offset_orientation_h":"start","_offset_x":{"unit":"px","size":"0","sizes":[]},"_offset_x_tablet":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_offset_x_mobile":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_offset_x_end":{"unit":"px","size":"0","sizes":[]},"_offset_x_end_tablet":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_offset_x_end_mobile":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_offset_orientation_v":"start","_offset_y":{"unit":"px","size":"0","sizes":[]},"_offset_y_tablet":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_offset_y_mobile":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_offset_y_end":{"unit":"px","size":"0","sizes":[]},"_offset_y_end_tablet":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_offset_y_end_mobile":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_z_index":"","_z_index_tablet":"","_z_index_mobile":"","_element_id":"","_css_classes":"","motion_fx_motion_fx_scrolling":"","motion_fx_translateY_effect":"","motion_fx_translateY_direction":"","motion_fx_translateY_speed":{"unit":"px","size":4,"sizes":[]},"motion_fx_translateY_affectedRange":{"unit":"%","size":"","sizes":{"start":0,"end":100}},"motion_fx_translateX_effect":"","motion_fx_translateX_direction":"","motion_fx_translateX_speed":{"unit":"px","size":4,"sizes":[]},"motion_fx_translateX_affectedRange":{"unit":"%","size":"","sizes":{"start":0,"end":100}},"motion_fx_opacity_effect":"","motion_fx_opacity_direction":"out-in","motion_fx_opacity_level":{"unit":"px","size":10,"sizes":[]},"motion_fx_opacity_range":{"unit":"%","size":"","sizes":{"start":20,"end":80}},"motion_fx_blur_effect":"","motion_fx_blur_direction":"out-in","motion_fx_blur_level":{"unit":"px","size":7,"sizes":[]},"motion_fx_blur_range":{"unit":"%","size":"","sizes":{"start":20,"end":80}},"motion_fx_rotateZ_effect":"","motion_fx_rotateZ_direction":"","motion_fx_rotateZ_speed":{"unit":"px","size":1,"sizes":[]},"motion_fx_rotateZ_affectedRange":{"unit":"%","size":"","sizes":{"start":0,"end":100}},"motion_fx_scale_effect":"","motion_fx_scale_direction":"out-in","motion_fx_scale_speed":{"unit":"px","size":4,"sizes":[]},"motion_fx_scale_range":{"unit":"%","size":"","sizes":{"start":20,"end":80}},"motion_fx_transform_origin_x":"center","motion_fx_transform_origin_y":"center","motion_fx_devices":["desktop","tablet","mobile"],"motion_fx_range":"","motion_fx_motion_fx_mouse":"","motion_fx_mouseTrack_effect":"","motion_fx_mouseTrack_direction":"","motion_fx_mouseTrack_speed":{"unit":"px","size":1,"sizes":[]},"motion_fx_tilt_effect":"","motion_fx_tilt_direction":"","motion_fx_tilt_speed":{"unit":"px","size":4,"sizes":[]},"sticky":"","sticky_on":["desktop","tablet","mobile"],"sticky_offset":0,"sticky_offset_tablet":"","sticky_offset_mobile":"","sticky_effects_offset":0,"sticky_effects_offset_tablet":"","sticky_effects_offset_mobile":"","sticky_parent":"","_animation":"","_animation_tablet":"","_animation_mobile":"","animation_duration":"","_animation_delay":"","_transform_rotate_popover":"","_transform_rotateZ_effect":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_rotateZ_effect_tablet":{"unit":"deg","size":"","sizes":[]},"_transform_rotateZ_effect_mobile":{"unit":"deg","size":"","sizes":[]},"_transform_rotate_3d":"","_transform_rotateX_effect":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_rotateX_effect_tablet":{"unit":"deg","size":"","sizes":[]},"_transform_rotateX_effect_mobile":{"unit":"deg","size":"","sizes":[]},"_transform_rotateY_effect":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_rotateY_effect_tablet":{"unit":"deg","size":"","sizes":[]},"_transform_rotateY_effect_mobile":{"unit":"deg","size":"","sizes":[]},"_transform_perspective_effect":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_perspective_effect_tablet":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_perspective_effect_mobile":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_translate_popover":"","_transform_translateX_effect":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_translateX_effect_tablet":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_translateX_effect_mobile":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_translateY_effect":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_translateY_effect_tablet":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_translateY_effect_mobile":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_scale_popover":"","_transform_keep_proportions":"yes","_transform_scale_effect":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_scale_effect_tablet":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_scale_effect_mobile":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_scaleX_effect":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_scaleX_effect_tablet":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_scaleX_effect_mobile":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_scaleY_effect":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_scaleY_effect_tablet":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_scaleY_effect_mobile":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_skew_popover":"","_transform_skewX_effect":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_skewX_effect_tablet":{"unit":"deg","size":"","sizes":[]},"_transform_skewX_effect_mobile":{"unit":"deg","size":"","sizes":[]},"_transform_skewY_effect":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_skewY_effect_tablet":{"unit":"deg","size":"","sizes":[]},"_transform_skewY_effect_mobile":{"unit":"deg","size":"","sizes":[]},"_transform_flipX_effect":"","_transform_flipY_effect":"","_transform_rotate_popover_hover":"","_transform_rotateZ_effect_hover":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_rotateZ_effect_hover_tablet":{"unit":"deg","size":"","sizes":[]},"_transform_rotateZ_effect_hover_mobile":{"unit":"deg","size":"","sizes":[]},"_transform_rotate_3d_hover":"","_transform_rotateX_effect_hover":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_rotateX_effect_hover_tablet":{"unit":"deg","size":"","sizes":[]},"_transform_rotateX_effect_hover_mobile":{"unit":"deg","size":"","sizes":[]},"_transform_rotateY_effect_hover":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_rotateY_effect_hover_tablet":{"unit":"deg","size":"","sizes":[]},"_transform_rotateY_effect_hover_mobile":{"unit":"deg","size":"","sizes":[]},"_transform_perspective_effect_hover":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_perspective_effect_hover_tablet":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_perspective_effect_hover_mobile":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_translate_popover_hover":"","_transform_translateX_effect_hover":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_translateX_effect_hover_tablet":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_translateX_effect_hover_mobile":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_translateY_effect_hover":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_translateY_effect_hover_tablet":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_translateY_effect_hover_mobile":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_scale_popover_hover":"","_transform_keep_proportions_hover":"yes","_transform_scale_effect_hover":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_scale_effect_hover_tablet":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_scale_effect_hover_mobile":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_scaleX_effect_hover":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_scaleX_effect_hover_tablet":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_scaleX_effect_hover_mobile":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_scaleY_effect_hover":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_scaleY_effect_hover_tablet":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_scaleY_effect_hover_mobile":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_skew_popover_hover":"","_transform_skewX_effect_hover":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_skewX_effect_hover_tablet":{"unit":"deg","size":"","sizes":[]},"_transform_skewX_effect_hover_mobile":{"unit":"deg","size":"","sizes":[]},"_transform_skewY_effect_hover":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_transform_skewY_effect_hover_tablet":{"unit":"deg","size":"","sizes":[]},"_transform_skewY_effect_hover_mobile":{"unit":"deg","size":"","sizes":[]},"_transform_flipX_effect_hover":"","_transform_flipY_effect_hover":"","_transform_transition_hover":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"motion_fx_transform_x_anchor_point":"","motion_fx_transform_x_anchor_point_tablet":"","motion_fx_transform_x_anchor_point_mobile":"","motion_fx_transform_y_anchor_point":"","motion_fx_transform_y_anchor_point_tablet":"","motion_fx_transform_y_anchor_point_mobile":"","_background_background":"","_background_color":"","_background_color_stop":{"unit":"%","size":0,"sizes":[]},"_background_color_b":"#f2295b","_background_color_b_stop":{"unit":"%","size":100,"sizes":[]},"_background_gradient_type":"linear","_background_gradient_angle":{"unit":"deg","size":180,"sizes":[]},"_background_gradient_position":"center center","_background_image":{"url":"","id":"","size":""},"_background_image_tablet":{"url":"","id":"","size":""},"_background_image_mobile":{"url":"","id":"","size":""},"_background_position":"","_background_position_tablet":"","_background_position_mobile":"","_background_xpos":{"unit":"px","size":0,"sizes":[]},"_background_xpos_tablet":{"unit":"px","size":0,"sizes":[]},"_background_xpos_mobile":{"unit":"px","size":0,"sizes":[]},"_background_ypos":{"unit":"px","size":0,"sizes":[]},"_background_ypos_tablet":{"unit":"px","size":0,"sizes":[]},"_background_ypos_mobile":{"unit":"px","size":0,"sizes":[]},"_background_attachment":"","_background_repeat":"","_background_repeat_tablet":"","_background_repeat_mobile":"","_background_size":"","_background_size_tablet":"","_background_size_mobile":"","_background_bg_width":{"unit":"%","size":100,"sizes":[]},"_background_bg_width_tablet":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_background_bg_width_mobile":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_background_video_link":"","_background_video_start":"","_background_video_end":"","_background_play_once":"","_background_play_on_mobile":"","_background_privacy_mode":"","_background_video_fallback":{"url":"","id":"","size":""},"_background_slideshow_gallery":[],"_background_slideshow_loop":"yes","_background_slideshow_slide_duration":5000,"_background_slideshow_slide_transition":"fade","_background_slideshow_transition_duration":500,"_background_slideshow_background_size":"","_background_slideshow_background_size_tablet":"","_background_slideshow_background_size_mobile":"","_background_slideshow_background_position":"","_background_slideshow_background_position_tablet":"","_background_slideshow_background_position_mobile":"","_background_slideshow_lazyload":"","_background_slideshow_ken_burns":"","_background_slideshow_ken_burns_zoom_direction":"in","_background_hover_background":"","_background_hover_color":"","_background_hover_color_stop":{"unit":"%","size":0,"sizes":[]},"_background_hover_color_b":"#f2295b","_background_hover_color_b_stop":{"unit":"%","size":100,"sizes":[]},"_background_hover_gradient_type":"linear","_background_hover_gradient_angle":{"unit":"deg","size":180,"sizes":[]},"_background_hover_gradient_position":"center center","_background_hover_image":{"url":"","id":"","size":""},"_background_hover_image_tablet":{"url":"","id":"","size":""},"_background_hover_image_mobile":{"url":"","id":"","size":""},"_background_hover_position":"","_background_hover_position_tablet":"","_background_hover_position_mobile":"","_background_hover_xpos":{"unit":"px","size":0,"sizes":[]},"_background_hover_xpos_tablet":{"unit":"px","size":0,"sizes":[]},"_background_hover_xpos_mobile":{"unit":"px","size":0,"sizes":[]},"_background_hover_ypos":{"unit":"px","size":0,"sizes":[]},"_background_hover_ypos_tablet":{"unit":"px","size":0,"sizes":[]},"_background_hover_ypos_mobile":{"unit":"px","size":0,"sizes":[]},"_background_hover_attachment":"","_background_hover_repeat":"","_background_hover_repeat_tablet":"","_background_hover_repeat_mobile":"","_background_hover_size":"","_background_hover_size_tablet":"","_background_hover_size_mobile":"","_background_hover_bg_width":{"unit":"%","size":100,"sizes":[]},"_background_hover_bg_width_tablet":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_background_hover_bg_width_mobile":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_background_hover_video_link":"","_background_hover_video_start":"","_background_hover_video_end":"","_background_hover_play_once":"","_background_hover_play_on_mobile":"","_background_hover_privacy_mode":"","_background_hover_video_fallback":{"url":"","id":"","size":""},"_background_hover_slideshow_gallery":[],"_background_hover_slideshow_loop":"yes","_background_hover_slideshow_slide_duration":5000,"_background_hover_slideshow_slide_transition":"fade","_background_hover_slideshow_transition_duration":500,"_background_hover_slideshow_background_size":"","_background_hover_slideshow_background_size_tablet":"","_background_hover_slideshow_background_size_mobile":"","_background_hover_slideshow_background_position":"","_background_hover_slideshow_background_position_tablet":"","_background_hover_slideshow_background_position_mobile":"","_background_hover_slideshow_lazyload":"","_background_hover_slideshow_ken_burns":"","_background_hover_slideshow_ken_burns_zoom_direction":"in","_background_hover_transition":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_border_border":"","_border_width":{"unit":"px","top":"","right":"","bottom":"","left":"","isLinked":true},"_border_width_tablet":{"unit":"px","top":"","right":"","bottom":"","left":"","isLinked":true},"_border_width_mobile":{"unit":"px","top":"","right":"","bottom":"","left":"","isLinked":true},"_border_color":"","_border_radius":{"unit":"px","top":"","right":"","bottom":"","left":"","isLinked":true},"_border_radius_tablet":{"unit":"px","top":"","right":"","bottom":"","left":"","isLinked":true},"_border_radius_mobile":{"unit":"px","top":"","right":"","bottom":"","left":"","isLinked":true},"_box_shadow_box_shadow_type":"","_box_shadow_box_shadow":{"horizontal":0,"vertical":0,"blur":10,"spread":0,"color":"rgba(0,0,0,0.5)"},"_box_shadow_box_shadow_position":" ","_border_hover_border":"","_border_hover_width":{"unit":"px","top":"","right":"","bottom":"","left":"","isLinked":true},"_border_hover_width_tablet":{"unit":"px","top":"","right":"","bottom":"","left":"","isLinked":true},"_border_hover_width_mobile":{"unit":"px","top":"","right":"","bottom":"","left":"","isLinked":true},"_border_hover_color":"","_border_radius_hover":{"unit":"px","top":"","right":"","bottom":"","left":"","isLinked":true},"_border_radius_hover_tablet":{"unit":"px","top":"","right":"","bottom":"","left":"","isLinked":true},"_border_radius_hover_mobile":{"unit":"px","top":"","right":"","bottom":"","left":"","isLinked":true},"_box_shadow_hover_box_shadow_type":"","_box_shadow_hover_box_shadow":{"horizontal":0,"vertical":0,"blur":10,"spread":0,"color":"rgba(0,0,0,0.5)"},"_box_shadow_hover_box_shadow_position":" ","_border_hover_transition":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_mask_switch":"","_mask_shape":"circle","_mask_image":{"url":"","id":"","size":""},"_mask_notice":"","_mask_size":"contain","_mask_size_tablet":"","_mask_size_mobile":"","_mask_size_scale":{"unit":"%","size":100,"sizes":[]},"_mask_size_scale_tablet":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_mask_size_scale_mobile":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_mask_position":"center center","_mask_position_tablet":"","_mask_position_mobile":"","_mask_position_x":{"unit":"%","size":0,"sizes":[]},"_mask_position_x_tablet":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_mask_position_x_mobile":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_mask_position_y":{"unit":"%","size":0,"sizes":[]},"_mask_position_y_tablet":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_mask_position_y_mobile":{"unit":"px","size":"","sizes":[]},"_mask_repeat":"no-repeat","_mask_repeat_tablet":"","_mask_repeat_mobile":"","hide_desktop":"","hide_tablet":"","hide_mobile":"","_attributes":"","custom_css":""},"defaultEditSettings":{"defaultEditRoute":"content"},"elements":[],"widgetType":"image","editSettings":{"defaultEditRoute":"content","panel":{"activeTab":"content","activeSection":"section_image"}},"htmlCache":""}]}](https://www.scienceazmoon.com/wp-content/uploads/2020/08/فعالیت‌های-آموزشی-فیزیک-پزشکی.jpg)
1- فعالیت‌های آموزشی فیزیست
- سخنرانی‌های علمی‌درخصوص موضوعات مربوطه.
- برگزاری کارگاه‌های آموزشی.
- استفاده از روش‌های تدریس عملی در آز مایشگاه‌ها و بخش‌های درمانی.
2- فعالیت‌های پژوهشی فیزیست
در این نقش وظیفه اصلی فارغ‌التحصیلان، اجرا و مشارکت در اجرای پروژه‌های تحقیقاتی‌بنیادی و کاربردی مرتبط در زمینههای علوم پایه و بالینی میباشد.
عمدهترین فعالیت‌های دانش‌آموختگان در این نقش عبارت است از:- مطالعه، تحقیق، طراحی، ساخت و بهبود سخت‌افزاری و نرم‌افزاری دستگاه‌های تشخیصی درمانی و آزمایشگاهی.
- توسعه و بهبود تکنیک‌های تشخیصی، درمانی و آزمایشگاهی
- مطالعه و تحقیق در اصول تئوری و مدلسازی ریاضی تکنیک‌های مختلف تشخیصی و درمانی.
- مطالعه و تحقیق در امور آثار بکارگیری تکنیک‌های مختلف روی سایرجانداران با هدف دستیابی به آثار آن‌ها روی انسان.
- عضویت و همکاری با تیم‌های تحقیقاتی دانشگاهی و ارتباط مستمر با سایر مراکز تحقیقاتی.
- استفاده از روش‌های پشرفته تحقیق در علوم پزشکی و بهداشت.
3- فعالیت‌های خدماتی فیزیست
- دزیمتری و حفاظت (دزیمتری دستگاهها، دزیمتری محیطی و دزیمتری منابع پرتوزا).
- طراحی درمان.
- کنترل کیفی، مشاوره در تهیه دستگاه‌های جدید ،پایش بخش و پرسنل بطور منظم.
- مشارکت در انتخاب و بکارگیری بهترین روش درمانی ممکن برای بیمار با توجه به فناوری موجود، نوع بیماری و مهارت پرسنل بخش.
I- رادیو تراپی (Radiotherapy)
II- رادیولوژی تشخیصی ( Diagnostic Radiology)
این حوزه شامل تکنیک‌های مختلف تصویربرداری تشخیصی با کمک دستگاه‌های رادیولوژی معمولی، رادیولوژی دیجیتال، توموگرافی، CT scan، سونوگرافی و MRI است.
فعالیت‌های متخصص فیزیک پزشکی در این حوزه عبارتند از:
- تنظیم مناسب دستگاهها.
- اجرای کنترل کیفی و بررسی عملکرد دستگاه‌های مورد استفاده در تصویربرداری.
- انجام کنترل کیفی تصویر.
- ارزیابی تکنیک‌های بهینهسازی تصویر و نظارت بر اجرای آن.
- نظارت و انتخاب صحیح پارامتر‌های تصویربرداری کارکنان و مشارکت در طراحی دستورالعمل‌های جدید.
- ارائه مشورت به پزشک جهت انتخاب بهترین تکنیک تصویربرداری متناسب با وضع بیمار و تشخیص اولیه.
- کالیبراسیون دستگاه‌های مورد استفاده در تصویربرداری، اجرای برنامه‌های دزیمتری بیماران و کارکنان در ارتباط با دستگاه‌های تصویربرداری.
III– پزشکی هسته‌ای ( Nuclear Medicine)
- کنترل کیفی
- فیزیک بالینگر: این حوزه شامل تکنیک‌های مختلف استفاده از رادیونوکلئید‌ها جهت تصویر آناتومیک، بررسی عملکرد فیزیولوژیک و یا درمان بیماری‌ها میباشد و از دستگاه‌هایی نظیر دوربین گاما، اسکنر خطی،PET ، SPECTاستفاده می‌شود.
- اجرای کنترل کیفی و بررسی عملکرد دستگاه‌های مورد استفاده در پزشکی هسته‌ای.
- تنظیم و کالیبراسیون دستگاهها.
- کنترل کیفی رادیودارو‌ها.
- مشارکت در اجرای بهینه روش‌های کمی‌و کیفی تصویربرداری.
- مشارکت در اجرای تکنیک‌های تشخیصی و درمانی با رادیونوکلئید‌ها.
- نظارت بر اندازهگیری اکتیویته و یا اکتیویته ویژه رادیودارو‌ها و تجویز مقدار مناسب رادیودارو با توجه به دز تجویز شده.
- نظارت بر نحوه دفع پسماند‌های رادیواکتیو و ارائه توصیه‌های لازم.
- نظارت و تهیه دائم فهرست رادیو ایزوتوپ‌ها و صورت وضعیت آن‌ها.
- اجرای پروتکل‌های ایمنی جهت موارد اضطراری، نشت مواد رادیواکتیو یا آلوده شدن افراد به رادیوایزوتوپ‌ها.
- ارائه مشورت به متخصصین جهت انتخاب بهترین روش تشخیصی یا درمانی.
- طراحی، ساخت یا سفارش ساخت حفاظ‌های مناسب برای پرسنل، بیماران و همرا‌هان
- تهیه دستورالعمل برای نحوه حمل ونقل مواد رادیواکتیو، تجویز و دفع آن‌ها جهت جلوگیری از نشت مواد رادیواکتیو و آلودگی محیط و انسان‌ها و نظارت بر اجرای صحیح آن‌ها.
- انتخاب و انجام دزیمتری محیطی مناسب جهت آگاهی بموقع از نشت مواد رادیواکتیو.
IV- رادیوبیولوژی و حفاظت پرتوی (Radiobiology and Radiation Protection)
رادیوبیولوژی و حفاظت پرتوی یا به تعبیر برخی، فیزیک بهداشت شامل بررسی آثارسوء پرتو‌های یونساز، اصول حفاظت در برابر پرتو‌ها، تدوین آئین‌نامه‌های اجرائی جهت اجرای قوانین بهداشتی، حفاظتی و اعمال توصیه‌های آژانس‌ها و سازمان‌ها، کمیته‌ها و کمیسیون‌های بین‌المللی، ملی و محلی است. مسئولیت تمام منابعی که تشعشعات مضر دارند و اطمینان از اینکه بیماران، عموم مردم و پرتوکاران از پرتوگیری غیرضروری محافظت شوند بر عهده مسئول فیزیک بهداشت با تحصیلات فیزیک پزشکی است.
فعالیت‌های متخصص فیزیک پزشکی دراین حوزه عبارت است از:
- نظارت بر استفاده ایمن از پرتو‌های یونیزان در تشخیص و درمان پزشکی.
- توسعه و تجویز برنامه ایمنی تشعشع مطابق با مقررات آژانس‌ها، کمیسیون‌ها و تمامی‌ارگان‌های مسئول بین المللی، ملی و محلی.
- شرکت در کمیته‌های حفاظت در برابر تشعشع یا سایر کمیته‌های مرتبط در صورت نیاز.
- تجویز برنامه پایش فردی تشعشع برای کارکنان و نظارت بر نحوه انجام آن.
- طراحی و محاسبه حفاظ مورد نیاز برای :
- اتاق‌های درمان جدید یا بازسازی شده
- محفظه چشمه رادیو اکتیو
- وسایل حمل چشمه رادیو اکتیو
- اتاق‌های بیماران براکی تراپی
- حفاظت از ارگان‌های حیاتی بیمار
- محاسبه، طراحی، ساخت یا سفارش ساخت و نظارت بر استفاده از حفاظ‌های مورد نیاز برای اتاق‌های بخش، بیماران و پرسنل.
- دریافت، اعلام و نظارت بررعایت قوانین حفاظتی برای پرسنل، بیمار و همرا‌هان او.
- تجویز برنامه پایش پرتوکاران تشعشع و نظارت برنحوه اجرای آن.
- ابلاغ استاندارد‌ها و مقررات بهداشتی، حفاظتی و نظارت و حصول اطمینان از رعایت آن‌ها توسط بیماران وکارکنان.
- انتخاب بهترین روش دزیمتری پرسنلی و اعمال نظارت بر حسن استفاده از آن.
- نظارت بر انتخاب دستگاهها و تکنیک‌های مناسب در تشخیص و درمان با پرتو‌های یونساز از دیدگاه کاهش پرتوگیری تمامی‌افراد اعم از بیمار، همرا‌هان بیمار، کارکنان بیمارستان و عموم.
- بازرسی و نظارت بر اجرای قانون حفاظت در برابر اشعه و مقررات، دستورالعمل‌ها و توصیه‌های مربوطه در حوزه فعالیت خود.
- تعیین کردن محدوده منطقه کنترل شده.
- جمعآوری، ثبت و نگهداری سوابق پزشکی و پرتوگیری پرتوکاران و بیماران.
- پیش‌بینی و انتخاب تجهیزات ایمنی حفاظت در برابر اشعه، دزیمتری‌های فردی و آشکارساز‌های مورد نیاز.
- بازرسی و کنترل مستمر منابع پرتو و محیط کار در منطقه کنترل شده و نواحی اطراف آن با استفاده از روش‌ها و تجهیزات مناسب و جلوگیری از ادامه کار با منبع پرتو در صورت مشاهده هرگونه نقص که احتمال پرتوگیری غیرضروری را همراه داشته باشد.
- ثبت گزارش و نتایج بازرسی و نحوه رعایت توصیه‌های ایمنی و ارائه آن به واحدقانونی در صورت لزوم.
- تفسیر نتایج اندازه‌گیری‌ها و برنامه‌ریزی به منظور کاهش پرتوگیری به حداقل ممکن و قابل اجرا.
- تهیه دستورالعمل‌های فوریت‌ها در مواقع بروز سانحه.
- تهیه و نصب علائم هشداردهنده و توصیه‌های ویژه حفاظت در برابر اشعه در محل‌های مناسب.
- آموزش مستمر نکات حفاظت در برابر اشعه به کارکنان به ویژه پرتوکاران.
- از ورود افرادیکه فاقد تجهیزات دزیمتری فردی هستند به منطقه کنترل شده (به استثنای بیماران) در مراکز پرتوپزشکی جلوگیری بعمل می‌آید.
